فیستول مقعدی نوعی از بیماری های مقعدی است، که به معنی اتصال غیرطبیعی میان دو ارگان از بدن است. این بیماری در اثر نفوذ عفونت و التهاب به سطح پوست ایجاد می شود. عامل اغلب فیستول ها، آبسه درمان نشده است. از نشانه های فیستول مقعدی می توانیم به درد، خارش، سوزش، خونریزی، بروز حفره ای بر روی سطح پوست و قابل مشاهده شدن سوراخ آن اشاره کنیم. این بیماری مقعدی با استفاده از درمان های خانگی بهبود نمی یابد و باید هرچه سریع تر درمان شود. زیرا با گسترده شدن عفونت روند درمان نیز پیچیده تر می شود.
عوامل ایجاد فیستول
مهمترین عامل به وجود آورنده فیستول مقعدی آبسه های ( تجمع عفونت بر روی سطح پوست) درمان نشده ای است که با نفوذ عفونت تا سطح پوست موجب می شود، حفره ای بر روی پوست ظاهر شود. این حفره پوست اطراف مقعد را به کانال مقعد متصل می کند.
آبسه ها اغلب در اثر مسدود شدن یکی از غدد راست روده ایجاد می شوند و تجمع عفونت در این غدد، بافت های اطراف را آلوده کرده و سبب به وجود آمدن فیستول می شود. تفریباً از هر دو نفر مبتلا به آبسه درمان نشده یک نفر به فیستول مقعدی دچار می شود. تخلیه خود به خودی آبسه ریسک ابتلا به فیستول را افزایش می دهد.
عوامل خطر
ابتلا به برخی از بیماری ها ممکن است، ریسک ابتلا به فیستول را افزایش دهند. زیرا بیماری های التهابی و عفونی، زمینه را برای پیدایش آبسه فراهم می کنند. برخی از بیماری ها که زمینه ایجاد فیستول را فراهم می کنند، عبارتند از :
-
- آبسه مقعدی : تجمع عفونت در بدن، ایجاد علائمی از جمله تب، خستگی و تورم اطراف مقعد
- بیماری های التهابی روده : این بیماری ها در دو نوع کولیت و کرون ظاهر شده و همان طور که از نام آن پیداست در دوره های عود خود موجب التهاب و عفونت روده می شوند. کرون در مقایسه با کولیت شانس بیشتری برای ایجاد فیستول مقعدی دارد.
- دیورتیکولیت : این بیماری التهاب کیسه های کوچک بر روی سطح روده است.
- عوارض جراحی در اطراف مقعد : آسیب جراحی مقعد یا زایمان سخت می تواند باعث تغییر شکل سلول ها شود.
- سل : ابتلا به این بیماری باکتریایی که می تواند هر نقطه ای از بدن را تحت تاثیر قرار دهد، زمینه را برای آبسه فراهم میکند.
- HIV : این بیماری سیستم ایمنی بدن را تضعیف نموده و موجب بروز بیماری فیستول می شود.
- سرطان : سرطان موجب تغییر شکل سلول ها شده و زمینه را برای فیستول فراهم می کند.
- بیماری های جنسی نظیر کلامیدیا و سیفلیس
پیشگیری از ابتلا به فیستول مقعدی
امکان پیشگیری از فیستول مقعدی به طور کامل وجود ندارد، اما راهکارهایی توصیه می شود، که می تواند ریسک ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
- درمان سریع آبسه مقعدی و پرهیز از تخلیه آن توسط بیمار
- درمان بیماری های التهابی روده، دیورتیکولیت و ….
- مصرف فیبر بیشتر برای جلوگیری از یبوست
- پرهیز از استعمال دخانیات و مصرف الکل
- هیدراته نمودن بدن با مصرف حداقل ۸ لیوان آب در طول روز
- رعایت بهداشت مقعد و شستشوی مرتب آن
- استفاده از کاندوم در رابطه جنسی برای پیشگیری از بیماری های مقاربتی
- پرهیز از رابطه جنسی مقعدی
- معاینه مقعد و درمان سریع در صورت بروز هر نشانه غیر طبیعی
عوامل تشدید کننده فیستول
مهمترین عوامل تشدید کننده فیستول مقعدی به این شرح است :
- ابتلا به سرطان ها به خصوص سرطان مقعد و روده
- بیماری کرون و کولیت
- تزریق برای درمان بواسیر داخلی
- بواسیر بیرون زده از مقعد
- آسیب ناشی از تنقیه
- زخم شدن مقعد در اثر برخورد با اشیاء نیز
- تضعیف سیستم ایمنی بدن